حدیث تنظیم بازار محصولات کشاورزان و جولان واسطه‌ها، نبود الگوی کشت، داستان دور و تسلسل پیاز و سیب‌زمینی در دهه 60، نبود تسهیلات و زیر‌ساخت‌هایی لازم و وجود بوروکراسی‌های متعدد بر سر راه صادرات محصولات کشاورزی و… همه همه حکایت از بی‌برنامگی در بازار محصولات کشاورزی دارد.

افزایش ناگهانی بهای محصولات کشاورزی، هر از چندگاهی روایتی آشنا در رسانه‌های کشور است. روزگاری بهای مرغ و تخم‌مرغ در صدر اخبار قرار می‌گیرد و امسال ابتدا پیاز و اخیراً گوشت قرمز، تیتر اول رسانه‌ها می‌شود.
اگرچه جهادکشاورزی دولت سیزدهم با اجرای الگوی کشت از سال زراعی جاری، عزم جزم خود را نشان داده است، اما جولان دلالان در بازار مرکبات و داستان‌های پیدا و پنهان ذخیره‌سازی میوه شب عید سال گذشته، نشان می‌دهد که ساماندهی بازار محصولات کشاورزی، نیازمند عزمی جدی‌تر است.
پیرامون آخرین وضعیت بازار مرکبات، پای صحبت‌های دکتر عنایت‌اله بیابانی، قائم مقام دبیرکل خانه کشاورز نشستیم که ماحصل آن در ادامه می‌آید:

امسال به مثابه سال‌های گذشته در ماه‌های پایانی سال، شاهد نابسامانی در بازار محصولات کشاورزی هستیم؛ در پاییز به‌طور اخص در محصول پیاز دچار مشکل شدیم و در ماه‌های پایانی سال شاهد معضل برای باغداران مرکبات هستیم. لطفاً آخرین وضعیت باغداران شمال را تشریح کنید.

امروز محصول باغ‌های مرکبات خودم را برداشت نکردم؛ چرا که نارنگی کیلویی فقط 7 هزار تومان و پرتقال 6 هزار تومان مشتری دارد؛ این در حالی است که در هیچ نقطه کشور، مرکبات با چنین قیمت‌هایی عرضه نمی‌شود.
در این وادی، معاونت باغبانی وزارت جهادکشاورزی باید چاره‌اندیشی کند، اما متأسفانه هیچ برنامه‌ای برای جبران ضرر و زیان باغداران و جلوگیری از جولان دلالان که مرکبات را با چند برابر قیمت به دست مصرف‌کنندگان می‌رسانند، صورت نمی‌گیرد.

به‌عنوان قائم مقام خانه کشاورز، چه پیشنهادی جهت برون‌رفت از وضعیت فعلی دارید؟

اعتقاد دارم ابتدا نگاه دولت باید تغییر کند و برای ذخیره‌سازی میوه شب عید، سراغ باغداران بیایند، نه دلالان و واسطه‌ها!
این رویه، دردی است که در دل ما کشاورزان جای گرفته است.
امروز حدود 5 میلیون تن مرکبات درکشور تولید می‌شود که 3 میلیون تن آن در گیلان و مازندران، است، دقیقاً در مکان‌هایی که بیشترین مشکلات هم وجود دارد.
جدای از این مسأله، امروز قیمت نهاده‌های کشاورزی، چند برابر و بهای جعبه و حمل و نقل بسیار گران‌تر شده است و هیچ تدبیری هم اندیشیده نمی‌شود.
در حقیقت امروز باغداران آینده مبهمی دارند.

امروز قیمت تمام شده تولید مرکبات برای باغداران چقدر است؟

به اعتقاد بنده وقتی نارنگی کیلویی 27 هزارتومان به دست مصرف‌کننده می‌رسد، حداقل باید کیلویی 12 تا 15 هزارتومان از باغداران خریداری شود.
بهای خرید پرتقال از کشاورزان هم باید حداقل 10 هزار تومان باشد تا مقرون به صرفه باشد، اما چنین نیست.

راهکار خانه کشاورز برای تنظیم بازار محصولات کشاورزی چیست؟

پیشنهاد ما این است که نیازهای مملکت در هر محصول کشاورزی با قیمت مناسب برای همه اقشار جامعه تأمین شود و دولت خریداری کند.
نکته دوم این‌که نباید از بازار مطلوب کشورهای حاشیه دریای خزر برای مرکبات ایران به‌راحتی عبور کرد.
امروز روسیه به 500 هزار تن مرکبات نیاز دارد، اما متأسفانه کامیونی که پرتقال ما را از مرز آستارا جهت صادرات به روسیه حمل می‌کند 12 روز در گمرک معطل مانده است.
چرا گمرک، تسهیلات لازم را برای صادرات محصولات کشاورزی فراهم نمی‌کند؟!
جهادکشاورزی چرا هماهنگی‌های لازم را در راستای تسریع در صادرات محصولات کشاورزی به‌عمل نمی‌آورد؟!
روسیه امروز از برزیل نیاز خود به مرکبات را تأمین می‌کند، اما ما از شمال تا بندر روسیه از طریق دریای خزر 7 تا 8 ساعت فاصله داریم که از این امکانات، استفاده بهینه صورت نمی‌گیرد تا انگیزه باغداران برای تولید محصول کیفی‌تر افزایش یابد.
بدون شک یکی از دلایل تغییر کاربری اراضی کشاورزی، همین بی‌توجهی‌ها به تولیدکنندگان است.

به‌عنوان فراگیرترین تشکل کشاورزان آیا گلایه‌ها را به مسئولان انتقال داده‌اید؟
متأسفانه مثل گذشته ارتباط تعریف شده‌ای میان خانه کشاورز و مسئولان جهادکشاورزی برقرار نیست، اما به تناوب، نارسایی‌ها را اعلام می‌کنیم و خوشبختانه جواب هم می‌گیریم.
امروز 70 درصد اعضای بنیاد ملی گندم کشور، عضو خانه کشاورز هستند که این مسأله، پتانسیل بالای این تشکل را نشان می‌دهد.

با توجه به افزایش نرخ ارز، امسال کشاورزان برای تأمین نهاده‌های کشاورزی با چه مشکلاتی مواجه بودند؟
قیمت کود به چند برابر افزایش یافته و همین امر، مشکلات بسیاری در افزایش قیمت تمام شده محصولات کشاورزی ایفا می‌کند که متأسفانه مانند سایر موارد، تدبیری اندیشیده نشده است.

https://eghtesadsabzonline.ir/?p=58825