قائم مقام دبیر کل خانه کشاورز: بورس کالا در ذهن کشاورزان نقش می بندد بازار محصولات کشاورزی در ایران همواره با محدودیت ها و دشواری های زیادی روبه رو بوده که بخش عمدهای از این مشکلات به عدم استفاده از ابزارهای نوین اقتصادی و ساختار نامناسب و ناکارآمدی بازار برمی گردد. در این راستا و در جهت کاهش ناکارآمدی های بازار محصولات کشاورزی، در دنیا از ابزارهای مختلف بورس های کالایی بهره گرفته اند. در ایران نیز با هدف شفاف سازی قیمت محصولات کشاورزی و کاهش دخلات دولت در بازار این محصولات، بورس کالای ایران به طور رسمی از سال ۱۳۸۶ آغاز به کار کرد و در طول این سال ها محصولات مختلف بخش کشاورزی از جمله گندم، جو دامی، ذرت، کنجلاه سویا، شکر، مرغ، جوجه یک روزه، خرما، زعفران و غیره در آن مورد معامله قرار گرفته است.
عرضه محصولات کشاورزی در حالی در بورس کالای ایران انجام می شود که به اعتقاد کارشناسان و صاحب نظران، بورس کلا بهترین بستر برای عرضه محصولات کشاورزی است به طوری که اگر بتوانیم با استفاده از ظرفیت های بورس کالا و رفع برخی موانع و مشکلات، عمده محصولات کشاورزی را در این بازار عرضه کنیم به طور یقین شاهد شفافیت در معاملات و حذف واسطه ها از این بازار خواهیم بود. از مزایای عرضه کالاهای کشاورزی در بورس کالا می توان به اطلاع کشاورزان از نرخ واقعی محصولاتشان اشاره کرد ضمن اینکه با عرضه محصولات کشاورزی در بورس علاوه بر کاهش قابل توجه نقش واسطه ها، رفته رفته داد و ستدهای سنتی و بدون تضمین از بین رفته و معاملات در بستر لاکترونیک به توسعه این بخش و افزایش بهره وری کمک می کند. از سوی دیگر به دلیل امکان رصد معاملات، نوسانات قیمتی به صورت منطقی و به دور از واسطه گری و با قابلیت پیشبینی رخ می دهد که این امر نیز به نفع خریدار، کشاورز و سیاست گذاران اقتصادی در تنظیم بازار خواهد بود. بنابراین سیاست دولت مبنی بر عرضه محصولات کشاورزی در بورس کالا طی چند سال اخیر ثمرات زیادی را برای کشاورزان و اصلاح ساختاری بخش کشاورزی به همراه داشته است در این میان بورس کالا نیز با استفاده از ابزارهای جدیدی همچون راه اندازی معاملات گواهی سپرده کالایی و اجرای سیاست قیمت تضمینی نیز توانسته به توسعه این بخش کمک کند و موجب رضایت کشاورزان شود. در این زمینه عنایت اله بیابانی قائم مقام دبیر کل خانه کشاورز به نقش بورس کالا در توسعه صنعت کشاورزی اشاره کرد و به (پیام اقتصادی بورس کالا) گفت: بورس کالای ایران به میزان بالایی می تواند در بخش کشاورزی مؤثر واقع شود به طوری که با عرضه محصولات کشاورزی در بورس، کشاورزان اطمینان حاصل می کنند که محصولاتشان با قیمت شفاف و مشخص به فروش می رود؛ همین یک اتفاق یعنی شفافیت قیمت و فروش محصول از اصلی ترین معضلات بازار کشاورزی است که قدمی بزرگ برای اصلاح این بخش به شمار می رود. وی به اهمیت آشنایی کشاورزان با بورس کالا اشاره کرد و افزود: به اعتقاد من اولین اقدامی که باید در بخش کشاورزی انجام داد، افزایش سطح فرهنگ سازی است زیرا بخش کشاورزی مخصوصا کشاورزان پتانسیل های خوبی برای سوق به سمت بورس را دارند ولی آنچه در این میان مهم است آنکه با وجود تلاش های متعدد و اقداماتی همچون اجرای طرح قیمت تضمینی جو و ذرت و دریافت کد بورسی برای کشاورزان، هنوز فرهنگ و آگاهی لازم وجود ندارد و همچنان نگرانی هایی از سوی کشاورزان مطرح است. به گفته قائم مقام دبیر کل خانه کشاورز، نگرانی کشاورزان از تغییر شیوه معاملات سنتی که سال ها به آن عادت کرده اند، ناشی می شود این در شرایطی است که عرضه محصولات کشاورزی در بورس یکی از بهترین و عادلانه ترین روش هاست و کشاورزان می توانند با عرضه مستقیم محصولاتشان در بورس به سود واقعی برسند. وی افزود: بنابراین برای رسیدن به این هدف باید فرهنگ سازی در بخش کشاورزی صورت بگیرد تا جایی که بی اطلاعی کشاورزان از مزایای ورود به بورس به صورت کامل از بین برود و کشاورزان با اشتیاق و اعتماد به عرضه محصولات خود در بورس عادت کنند؛ در این صورت است که می توانیم تمام تولیدات کشاورزی را در بورس عرضه کنیم که با تحقق این موضوع، واسطه های پرشمار و غیر ضرور از بازار کشاورزی حذف شده و تولیدکنندگان و مصرف کنندگان منتفع می شوند. به گفته بیابانی، ظرفیت های بورس کالا به اندازه هایی است که می تواند بسیاری از مشکلات بخش کشاورزی را برطرف کند به طوری که وجود بازاری منسجم و متمرکز برای کشف قیمت در بخش معاملات نقدی، تأمین منابع مالی کشاورزان از طریق قراردادهای سلف و پوشش ریسک آنها از طریق قراردادهای آتی و اختیار معامله از جمله مهمترین این ظرفیت ها است. قائم مقام دبیر کل خانه کشاورز به لزوم رشد کیفی تولیدات کشاورزی اشاره کرد و گفت: یکی از نقش هایی که می توان برای بورس کالا برشمرد، بهبود کیفیت تولید محصولات کشاورزان است زیرا در تابلوی بورس کالا همه جزییات از جمله کیفیت و قیمت محصول مشخص است و کالای باکیفیت تر، قیمت بالاتری نیز دارد. بنابراین باید به سمت جایگاهی حرکت کنیم که این اطمینان در باور کشاورزان ایجاد شود که هیچ سازوکاری بهتر از بورس کالا نمی تواند در عرضه و فروش محصولاتشان بهتر باشد زیرا بورس کالا جایی است که در تمام دنیا تجربه شده و تولید کننده و مصرف کننده می توانند از مزایای آن بهره مند شوند. بیابانی با بیان اینکه بورس کالا رفته رفته در ذهن و باور کشاورزان نقش می بندد، خاطرنشان کرد: از سوی دیگر عرضه انواع محصولات کشاورزی از جمله گندم در بورس ضمن شفافیت قیمت و افزایش کیفیت کالا در جلوگیری از قاچاق کالا به دلیل کشف قیمت عادلانه و واقعی هم مؤثر است. از این رو، باید از مزیت هایی که عرضه کالاهای مختلف در بورس برای اقتصاد کشور به همراه دارد، استقبال کنیم. وی در پایان اظهار امیدواری کرد که اگر تفکر یارانه ای بودن بازار از بخش کشاورزی جدا شود و به مکانیزم بازار و جامعه کشاورزی سپرده شود، بازار این محصولات رقابتی شده و و تولید کنندگان و عرضه کنندگان منتفع می شوند در این خصوص بورس کالا می تواند شاهراه اصلی باشد.
https://www.me-metals.ir/Panel/Attachments/637049443178137568.pdf