مدتی است اخبار نگران کننده ای از انقراض میوه محبوب موز شنیده می شود و آن متاثر از نوعی قارچ موسوم به پژمردگی فوزاریم یا بیماری پاناماست که درختان موز را در آسیا، خاورمیانه و بخش‌هایی از آفریقا مبتلا کرده و اگر به آمریکای جنوبی هم گسترش پیدا کند، ممکن است دیگر به این راحتی نتوان در میوه فروشی و سوپرمارکت‌ها موز پیدا کرد! اما این نگرانی باعث نشد تا هواداران پروپا قرص این میوه دوست داشتنی دست روی دست بگذارند؛ بلکه با تشدید تحقیقات و مطالعات کشاورزی در دانشگاه واخینینگن Wageningen هلند، موفق شدند در واپسین روزهای سال 2018 میلادی بذر امید را در دل پرورش دهندگان و مصرف کنندگان موز بکارند.
بر اساس این آزمایش که در برداشت موز از 60 نمونه محصول آزمایشی حاصل آمده است مشخص شده که با کشت موز در گلخانه و در بستری از پشم سنگ و چوب نارگیل رشد کرده است و خوشبختانه با این شیوه نه تنها به بیماری پاناما مبتلا نشده است، بلکه با افزودن یک محلول مغذی، به خوبی نیز رشد کرده اند.
موزهای برداشت شده توسط بوئرهانارت (شرکت تأمین کننده محلی) که در این پروژه مشارکت داشته یا به رستوران ها و بیمارستان ها در واخینینگن به عنوان “محصول منطقه ای” عرضه شده و یا پس از برداشت به یک مرکز نگهداری موز سپرده می شود.
محققان این دانشگاه کشاورزی در تلاش هستند تا با تکمیل یافته های تحقیقاتی خود در این زمینه به توسعه کشت موزهای پایدار با نژادهای جدید و مقاوم به بیماری ها در خاک های سالم آب و هوای متنوع به خوبی رشد می کنند.
فوزاریم یا بیماری پاناما ناشی از نوعی قارچ خاک زی است که از دهه ۱۹۶۰ گونه گروس میشل موزها را به آستانه انقراض کشاند. عوارض این بیماری نخستین بار در سال ۱۸۷۶، زمانی که نوعی بیماری موجب پژمردگی و نابودی محصولات موز در استرالیا شد، شناسایی شد. در سال ۱۸۹۰ بیماری مشابهی محصولات موز گروس میشل را در کاستاریکا و پاناما تحت تاثیر خود قرار داد. این قارچ در آلوده‌سازی محصولات موز به شدت کارآمد است و زمانی که گیاهان آلوده آن می‌شوند، نتیجه نابود‌کننده است. دانشمندان هلندی به شدت در تلاش هستند پیش از اینکه خیلی دیر شود، راه عاجلی برای حل اساسی آن پیدا کنند.
